Ngày 28/3, Bộ Tài chính đã tổ chức buổi họp báo chuyên đề về “Kết quả tái cơ cấu, cổ phần hóa của doanh nghiệp nhà nước năm 2018”. Ông Ngô Chí Tùng- Phó Chánh Văn phòng Bộ và ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp đồng chủ trì buổi họp báo. Tham dự họp báo có đông đảo phóng viên các cơ quan thông tấn báo chí tại Trung ương và Hà Nội.
Giai đoạn 2016 – 2018 cổ phần hóa được 159 doanh nghiệp
Ông Ngô Chí Tùng và ông Đặng Quyết Tiến đồng chủ trì buổi họp báo
Thông tin về tiến độ và tình hình cơ cấu lại và cổ phần hóa DNNN, ông Đặng Quyết Tiến cho biết, tính đến hết năm 2018, có 35/526 DNNN được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cơ cấu lại.
Về tình hình cổ phần hóa, trong năm 2018, đã có 23 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị doanh nghiệp là 31.706 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 16.739 tỷ đồng.Lũy kế giai đoạn 2016 – 2018, đã có 159 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị doanh nghiệp là 442.275 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 206.024 tỷ đồng.
Về kết quả thoái vốn, năm 2018, các doanh nghiệp đã thoái được 8.640 tỷ đồng, thu về 19.618 tỷ đồng. Như vậy, lũy kế giai đoạn 2016 – 2018, cả nước đã thoái được 22.064 tỷ đồng, thu về 165.956 tỷ đồng. Việc triển khai thoái vốn nhà nước còn chậm, chưa đạt kế hoạch đề ra.
Như vậy, về cơ bản tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn, phê duyệt phương án cơ cấu lại còn chậm, chưa đạt được theo kế hoạch đã đề ra. Việc chậm trễ này đã và đang ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện và khả năng hoàn thành mục tiêu cơ cấu lại DNNN giai đoạn 2016 – 2020 theo Quyết định số 707/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ.
4 giải pháp trọng tâm
Chỉ ra nguyên nhân, theo ông Đặng Quyết Tiến là do một số bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước còn chưa thực sự nghiêm túc triển khai kế hoạch cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và chấp hành chế độ báo cáo. Vai trò, nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu doanh nghiệp, đơn vị còn chưa cao, chưa quyết liệt trong việc đổi mới hoạt động của doanh nghiệp, công khai minh bạch, đúng quy định pháp luật, đảm bảo nguyên tắc thị trường, chống lợi ích nhóm trong cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước.
Bên cạnh đó, quá trình cổ phần hóa DNNN cần có nhiều thời gian để xử lý vướng mắc về tài chính, đất đai, lao động trong giai đoạn trước cổ phần hóa làm kéo dài thời gian thực hiện cổ phần hóa. Đặc biệt là vấn đề xác lập hồ sơ pháp lý đất đai do Ủy ban nhân dân địa phương thực hiện chậm, kéo dài thời gian hơn so với quy định dẫn đến các doanh nghiệp phải điều chỉnh tiến độ cổ phần hóa.
Ngoài ra, một nguyên nhân quan trọng khác là tỷ lệ vốn nhà nước trong phương án cổ phần hóa DNNN còn cao dẫn đến giảm sức hút đối với các nhà đầu tư mua cổ phần, ảnh hưởng đến thành công của việc cổ phần hóa.
Để đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước trong thời gian tới cần tập trung vào một số giải pháp chính: Tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả DNNN theo Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 03/6/2017, Nghị quyết số 60/NQ-QH14 của Quốc hội, tạo sự nhất trí cao trong toàn hệ thống chính trị để nâng cao hơn nữa nhận thức và có hành động quyết liệt, cụ thể trong thực hiện.
Về phía các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, DNNN khẩn trương hoàn thành việc phê duyệt hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cơ cấu lại các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực quản lý.
Toàn cảnh buổi họp báo
Đặc biệt, Thủ trưởng, người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm đôn đốc, triển khai thực hiện đúng tiêu chí phân loại DNNN, doanh nghiệp có vốn nhà nước và Danh mục DNNN thực hiện sắp xếp giai đoạn 2016 – 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 58/2016/QĐ-TTg; thực hiện việc cổ phần hóa, thoái vốn theo đúng kế hoạch tại văn bản số 991/TTg-ĐMDN ngày 10/7/2017 và Quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ.
Bên cạnh đó, các DNNN thuộc diện cổ phần hóa cần khẩn trương rà soát toàn bộ quỹ đất đang quản lý, sử dụng để lập phương án sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có ý kiến về phương án và giá đất để cấp có thẩm quyền phê duyệt trước khi tổ chức xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa theo đúng quy định tại Nghị định số 167/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017 và Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ.
Tại buổi họp báo, ông Đặng Quyết Tiến và ông Ngô Chí Tùng đã trực tiếp trả lời các câu hỏi của phóng viên xoay quanh các nội dung như: nêu tên cụ thể những đơn vị, cá nhân chịu trách nhiệm chậm trễ cổ phần hóa, thoái vốn, chậm lên sàn chứng khoán; số liệu cổ phần hóa, thoái vốn tính đến tháng 3/2019; giải pháp khả thi đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn thời gian tới; doanh nghiệp sau cổ phần hóa không lên sàn chứng khoán đã xử phạt nhưng vẫn tiếp tục không lên sàn cần có giải pháp cụ thể nào; làm rõ vấn đề lợi ích nhóm, tham nhũng trong cổ phần hóa và thoái vốn; lo ngại tiến độ cổ phần hóa bị trì hoãn khi các doanh nghiệp được bàn giao về Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp..
Thông tin về việc các doanh nghiệp sau cổ phần hóa chậm lên sàn chứng khoán, ông Đặng Quyết Tiến cho biết, hiện nay thanh tra của Ủy ban chứng khoán nhà nước đang phối hợp với Cục Tài chính doanh nghiệp tiếp tục rà soát, kiểm tra đối với một số đơn vị chậm lên sàn. Trong Quý I đã có danh sách hơn 10 đơn vị bị thanh tra khi có kết luận thanh tra sẽ công bố. ”Hiện nay kết luận của thanh tra chứng khoán chưa có, việc công bố sẽ do thanh tra của Ủy ban chứng khoán nhà nước công bố cụ thể.
”Về tình hình cổ phần hóa, tính đến hết tháng 2/2019 theo báo cáo gửi về Cục Tài chính doanh nghiệp đúng là chưa có doanh nghiệp nào được cổ phần hóa. Về thoái vốn, trong Quý I/2019 các địa phương vẫn có thoái vốn nhưng không nhiều” – ông Tiến cho biết.